domingo, 17 de julio de 2016

25.06.2016 AS ERMITAS DE SANTA OROSIA EN YEBRA DE BASA

¡¡Ola atra vegada!!  Tos trobaba a faltar chiquetz....  Ista cursa, de seguras que ye prou conoixida por totz.  Yo como treballé uns anyos por allí, amás de haber-la feita varias vegadas, tamién le tiengo muito carinyo.  Y iste 25 de chunyo, o mesmo día de Santa Orosia, aproveitando que se fa a romería y que yera sabado me´n fue a fer-la.  A romería sale de Yebra de Basa y puya dica a ermita de Santa Orosia a bells 1.550 metros.  Tos reconto una mica a historia de Santa Orosia.  Alto u baixo ye asinas.  Fa bells sieglos, o trono de Sobrarbe quedó vuedo sin hereders y os nobles decidioron que heba d´estar rei un nieto de Enneco Ariesta por a suya aduya en a luita contra os sarracins.  Orosia, filla d´un rei de Bohemia estió a slechida pa casar-se con ell.  Quan veniba ta Sobrarbe habió de fuyir d´os sarracins que les atacoron, encara que fue capturada y acaboron con a suya vida.  Docientos anyos dimpués troboron os suyos restos en os monts de Yebra de Basa.  Y dende alavez, la facioron mártir y ye venerada en toda a redolada.  (si queretz enamplar a información yo he quitau os datos d´iste blog http://santa-orosia.blogspot.com.es/p/la-historia.html).  
¿¿Qué bonico eh?? hahaha.  A yo me fan muito goi istas historietas, y mas que mas, ixo de no saber exactament quánto tienen de verdat.  Siempre tiens ixa dubda....
Pa ir t´a Yebra, has de ir por a N-330 y en Samianigo pillar o esbarre d´a N-260 dirección Yebra de Basa/Fiscal/Boltaña.  Y en bells seis u siet kilometros yes en Yebra.  Yo habié de dentrar en Samianigo porque i heba quedau con o mío amigo Víctor.  Diez anyos dezaga d´ell pa que s´en vienga con yo t´a Santa Orosia.  ¡¡Holio!!

                                                                                                                                                                                              TIPO DE CURSA:  NO CIRCULAR                                         DESNIVEL +:  750 METROS                                                         DISTANCIA:  12 KM.                                                     DIFICULTAT:  BAIXA                                                           DURACION:  3,5-4 HORAS                                                                                                                         

Yo aparco siempre l´auto pasau Yebra en ista ermita.  Por a pista d´a dreita se´n va t´a Santa Orosia pero en auto u en BTT.  Imos por a d´a ezquierda.  Ista ermita ye a primer d´as nueu que bi ha.  A Ermita de l´Augusto, y ye o punto de empecipie.     Van a estar 6 kms. fendo puyada y un desnivel de 750 metros mientres dos horetas alto u baixo.
O primer tramo ye plano, tot bien sinyalizau y en un terreno d´una archila muit grisa.  Mira-te Santa Orosia cusirando-nos en o cobalto d´ixe mont.  Sí, sí, dica allí cal puyar.  No ye guaire chiquet.¡¡eh no te´n faigas!!
                                                                                                                                                             

Agora cruzas un arrigachuelo, dimpués istas escaleretas, pasaremos tamién unas antigas faixetas.  Ye bien maho y ye bien apanyau.



Quan o camin comencipia a tornar-se costerudo nos trobamos con a segunda ermita.  A Ermita d´ Escaroniellas.








Dende Yebra, imos por a solana y asinas será quasi dica o cobalto d´o mont.  T´o fundo ya se veye a tercera ermita. ¡¡Enta debant!!







Ista ye a Ermita d´as Arrodillas.  Ixos sinyals circulars en a roca son os chenullos de Santa Orosia quan fuyiba d´os sarracins.  ¿Si u no? Hehehe







Dica a tercer ermita encara tardaremos un ratet.  Bien se vale que agora imos por o paco.  En ista cursa, si fa buen orache, a primer parte fa sol, a segunda uembra y a tercera sol.  






Mira-te como cambea o paisache en un ratet.     Bi ha ermitas, zaborros a saber-lo de grans en o camín, un puent improvisau, os buixos fendo-te uembra...  ¿Qué mas quiers?













Pos charrín charrán, a escape plegaremos en as ermitas d´as esplugas.  A yo me pareixen bien bonicas, asinas que en meto fotos grans de todas.
Envista d´as dos primers ermitas supermesas.  ¿Las veyes?  ¿Veyes a coda chicorrona que caye?  ¿Y a endrecera por la que hemos de marchar?













 Ista ye a Ermita d´a Espluga.  Ye a que ye enta alto.    Puets tanyer as tringolas si quiers, no cal pagar, hahaha.  Y gosa estar zarrada.  Yo encara no la he vista.
A Ermita de Sant Cornelio y o chicot de Victor.  Dezaga d´ixe arco son as escaleras pa puyar-ie.  ¿Quántas ermitas hemos visto?  ¿Levas a cuenta zagal?  ¡¡Ye a cinquena!!  Encara en manca quatre.

























Ista no teneba sinyal, ye a Ermita de Sant Blas.  Empecipiamos  a trobar-nos chent que fa a romería.  Y me foi a saber de contento de trobar-me tamién con un nogarer y pro que sí, de fer-nos una charradeta.  ¡¡Salu2 Mario!!

























Unatra, a sietena, a de Santa Bárbara.  Continamos recullindo chent por o camín.  Agora ye quan a chent pregunta... "¿y quánto queda?", hahaha, "mica, mica, que no en queda mica...".  ¡¡Holio mocet!! encara queda o pior, buen costerón, que pareix que sí, pero ye que no.




Agora sí, en o cobalto plegamos en a ueitena ermita. No ye a tuca de Santa Orosia, pa ixo caldría continar una mica mas dica os repetidors de telefonos.








Astí la tiens, a Ermita d´a Cruz.  Dica aquí han puyau con a Virchen en os uembros.  Agora son almorzando y asperando que s´en viengan dende a zaguer ermita os gaiters, os danzants, os mosens y os que portan as banderas d´os lugars.








Y a la fin ya i plegamos.  Con o mont Oturia en o fundo y a Ermita de Santa Orosia a os suyos pietz. Nomás bells 500 metros y ya i somos.
                                                                                                                                                                                                                                                                               Lo que tos he dito antes, agora van a buscar a la Virchen pa tornar dimpués totz chuntos t´a Ermita de Santa Orosia.
                                                                                                                                                                                      Y mientres uns se´n van, atros almuerzan.  L´almuerzo estió cosa de Víctor, yo nomás levé a bota.  ¡¡Mai mía iste zagal!! longaniza, tomate, tortiella de trunfas y uns alberches.  ¡¡Holio qué fartera!! y qué rica a tortiella d´a sinyora Pili. Una mica tarde, pero ¡¡muitas gracias a os dos!!  A la un por fer-la y a l´atro por trayer-la.  ¡¡Prou que sí!!
Ya han tornau totz y dimpués d´a misa, con totz en o prau y arredol d´o mosen, iste charra un ratet.  Pa yo masiau, pero bueno,  a yo siempre  m´agana mas de veyer a os danzants de Yebra que no sentir charrar a o mosén.

Y ixo faciemos, desfrutar d´os palotiaus.  Como ye tradición totz os 25 de chunyo os danzants bailan en honor a Santa Orosia.  Son endrezaus por o mayoral y o rapitán les corriche si s´embolican u si cal.  Y a mosica la mete unatro que tanye de vez o salterio y o chiflo.  Si podetz hetz de veyer-los, tos fería goi. Encara que en primeras siga una fiesta catolica, mas que mas yo la veigo como una fiesta pero en totz os sentius y cadagún la vive a o suyo aire.  ¿Y a la fin a fiesta nos une u qué?  Pos ixo ye o mas important.
Y mientres os d´os lugars se quedan chentando en o mont, nusatros tornamos.  Y como ya he charrau prou, tos deixo as fotos que facié baixando. 
Envistas dende a Cruz de Santa Orosia, Samianigo y o Mont Uruel en Chaca







Ermita d´a Espluga y de Sant Cornelio

As mesmas ermitas, dende l´atro costau

Baixada, con o camín chusto en o bell medio

Cantals en o camín, con Uruel en o fundo


























Y ya quasi plegando en l´auto, mira-te qué pincho o bueno de Víctor.  Siempre fidel y siempre astí pa lo que calga.  ¡¡Ista cursa va por tu amigo!!
Y pa ell y pa a resta, muitos besetz y abrazos.  y que tos animetz y puyatz-tos-ne que ista cursa ye bien maha y pa fer-la en familia ye ideyal.
¡¡¡Que vaiga bueno y a plantar bien fuerte!!!


No hay comentarios:

Publicar un comentario